05/10/2023
Βράβευση Εργασίας τηςΧριστίναςΕλευθερίαςΤζέλιου με τίτλο “Theoretical study of the adsorption, capture and decomposition of N2O molecule on 2D-MoS2 surface with and without S-vacancies”
Η Χριστίνα Ελευθερία Τζέλιου πρωτοετής υποψήφια διδάκτωρ στην ερευνητική ομάδα της Αν. Καθ. Δ. Τζέλη, βραβεύτηκε με το Kawazoe Prize ως η καλύτερη παρουσίαση (Best Poster) στο ACCMS Symposium on Computational Materials, Methods and Numerical Techniques, 7th International conference on Nanoscience and Nanotechnology ICONN-2023, SRM University, Tamil Nadu, India.
ICONN is a biennial International Conference organized by the Department of Physics and Nanotechnology, SRM Institute of Science and Technology, that attracts researchers across the world, working in the areas of Nanoscience and Nanotechnology. Previous editions (ICONN-2013, ICONN-2015, ICONN-2017, ICONN-2019 and ICONN-2021) were successfully conducted in association with Shizuoka University, Japan; GNS Science, New Zealand; National Yang Ming Chiao Tung University (NYCU), Taiwan; University of Rome Tor Vergata, Italy; Asian Consortium on Computational Materials Science (ACCMS), Japan, including national, international societies and research organizations.
Ανταγωνιστικές Υποτροφίες
Ίδρυμα Μποδοσάκη
- Μαρκέλλα Αλίκη Μερμίγκη, ΜΠΣ «Φυσικοχημεία» (1/9/2021-31/10/2022)
- Κωνσταντίνος-Παντελής Ζώης, ΜΠΣ «Φυσικοχημεία» (1/9/2023-31/10/2024).
Fulbright Foreign Student Program
Κωνσταντίνα Πάλλη (Φυσικοχημεία) για εκπόνηση ερευνητικής εργασίας στο Πανεπιστήμιο του Notre Dame, Indiana (01/08/2022 - 30/11/2022)
ΕΛΙΔΕΚ
Κωνσταντίνα Πάλλη (Φυσικοχημεία) 4η προκήρυξη ΕΛΙΔΕΚ (01/04/2023 - 31/07/2025)
PROM program
Χριστίνα Ελευθερία Τζέλιου (Φυσικοχημεία) PROM program: Research Visitor at Gdańsk University of Technology, Gdańsk, Poland, 27/3-1/4/2023.
STSM COST Action
Χριστίνα Ελευθερία Τζέλιου (Φυσικοχημεία) COST Action (CA18212): Scientific Visit at Gdańsk University of Technology, Gdańsk, Poland, (3/7- 16/7/2023)
06/09/2021
Η ερευνητική εργασία της υποψήφιας διδάκτορα Νικολέτα Σπηλιοπούλου και του Αναπληρωτή Καθηγητή Χριστόφορου Κόκοτου με τίτλο: «Photochemical metal-free aerobic oxidation of thiols to disulfides» που εκπονήθηκε στο Εργαστήριο Οργανικής Χημείας του Τμήματος Χημείας του ΕΚΠΑ δημοσιεύθηκε στο Green Chemistry (Impact factor 10.18).
Η ερευνητική εργασία (Green Chem., 2021, 23, 546) αναφέρεται στην ανάπτυξη ενός «πράσινου», φιλικού προς το περιβάλλον, οργανοκαταλυτικού (χωρίς την χρήση μετάλλων) φωτοχημικού μετασχηματισμού για τη σύνθεση τόσο συμμετρικών, όσο και μη συμμετρικών δισουλφιδίων από την αντίδραση θειολών. Πρόκειται για μια πρωτοποριακή και καινοτόμο αντίδραση που κάνει χρήση ενός μικρού οργανικού μορίου (φαινυλογλυοξυλικό οξύ) ως φωτοεκκινητή και πραγματοποιείται πολύ ήπια με ακτινοβόληση είτε από οικιακούς λαμπτήρες είτε από ηλιακό φως. Η συγκεκριμένη μεθοδολογία θα μπορούσε να βρει εφαρμογή στη σύνθεση μη συμμετρικών δισουλφιδίων, όπου πρόσφατα αναφέρθηκε στη βιβλιογραφία ότι αποτελούν αναστολείς της πρωτεϊνης του SARS-Cov-2019.
Link άρθρου: https://pubs.rsc.org/en/content/articlelanding/2021/GC/D0GC03818K
19/08/2021
Οι μπλε οργανικές δίοδοι εκπομπής φωτός (OLEDs) είναι πολύ σημαντικές συσκευές, με εφαρμογές στον φωτισμό, την αποθήκευση πληροφορίας, και τις οθόνες. Οργανομεταλλικές φωσφορίζουσες ενώσεις βασισμένες σε ευγενή μέταλλα επέτρεψαν την κατασκευή μπλε OLEDs με εξωτερικές κβαντικές αποδόσεις (EQEs) άνω του 30%. Ωστόσο, το υψηλό κόστος και το περιορισμένο απόθεμα φωσφοριζόντων συμπλόκων ευγενών μετάλλων αποτέλεσαν την κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη αμιγώς οργανικών πομπών καθυστερημένου φθορισμού (TADF), βασισμένων στην αποδιέγερση απλής κατάστασης, με 100% κβαντική απόδοση. Μέσω προσεκτικού σχεδιασμού και συνδυαστικής μηχανικής τέτοιων πομπών, οι EQEs των μπλε TADF OLED βελτιώθηκαν σταδιακά από 19,5% το 2014 σε 38,4% το 2021.
Στην παρούσα εργασία, αναπτύχθηκαν συσκευές που συνδυάζουν μια διεπιφάνεια ενός χαμηλής τριπλής ενέργειας μεταφορέα οπών με υψηλή κινητικότητα (δύο νέα φθοριωμένα-θειοφαινιο-κινοξαλινικά συμπολυμερή χρησιμοποιήθηκαν για τον σκοπό αυτό), με ένα exciplex διεπαφής που συγκρατεί τα εξιτόνια στη διεπαφή υλικού εκπομπής/ μεταφορέα ηλεκρονίων (συνδυασμός του μορίου δότη-δέκτη δις(διφαινυλοφωσφινοξείδιο)διβενζοφουράνιο -DBFPO- και διφαινυλο[4-(τριφαινυλοσιλυλο)φαινυλο]φωσφινοξείδιο -TSPO1- ως δέκτη). Με αυτόν τον τρόπο, κατασκευάστηκαν με επιτυχία μπλε TADF OLED με εξωτερική κβαντική απόδοση 41,2%. Η προσέγγισή αυτή ανοίγει τον δρόμο για περαιτέρω σημαντική πρόοδο, μέσω της διερεύνησης εναλλακτικών προσεγγίσεων μηχανικής συσκευών, αντί της μονομερούς επικέντρωσης στην απαιτητική σύνθεση οργανικών ενώσεων με πολύπλοκες αρχιτεκτονικές.
Η εν λόγω εργασία ήταν αποτέλεσμα διεθνούς διεπιστημονικής συνεργασίας ερευνητικών ομάδων από την Ελλάδα (ΕΚΠΑ, ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών), τη Νότια Κορέα (POSTECH), το Ηνωμένο Βασίλειο (Imperial College London), και τη Βραζιλία (CPGEI). Η ερευνητική ομάδα του Τμήματος Χημείας του ΕΚΠΑ που συμμετέχει στην εν λόγω δημοσίευση (Μεταδιδάκτορας Δρ. Γ. Ρώτας και Αναπληρωτής Καθηγητής Γ. Χ. Βουγιουκαλάκης) συνέθεσε και χαρακτήρισε μερικά από τα οργανικά μόρια που χρησιμοποιήθηκαν στις εν λόγω μελέτες.
Περισσότερες πληροφορίες για την εργασία αυτή και άλλα ερευνητικά έργα που υλοποιούνται στην ερευνητική ομάδα του Αναπληρωτή Καθηγητή Γεωργίου Χ. Βουγιουκαλάκη, στην ιστοσελίδα: http://users.uoa.gr/~vougiouk
18/01/2021
Η χοληστερόλη είναι απαραίτητο συστατικό των κυτταρικών μας μεμβρανών. Δεν νοείται δηλαδή ζωή χωρίς την παρουσία της χοληστερόλης. Η χοληστερόλη στις κυτταρικές μεμβράνες εξασκεί πολλαπλές δράσεις. Ρυθμίζει τη ρευστότητα τους ώστε να ανταποκρίνονται σε αλλαγές θερμοκρασίας και να μην υφίστανται βλάβη και επηρεάζει τον τρόπο δράσης των φαρμακευτικών μορίων που δρουν σε διαμεμβρανικούς υποδοχείς. Ένας τέτοιος υποδοχέας είναι ο ΑΤ1 όπου τα αντιυπερτασικά μόρια σαρτάνες δεσμεύονται για να παρεμποδίσουν τη βλαπτική δράση της πεπτιδορμόνης αγγειοτασίνης ΙΙ σε παθολογικές καταστάσεις. Ο τρόπος σύνδεσης των σαρτανών με τον υποδοχέα σε μοριακό επίπεδο δεν είναι γνωστός. Μπορεί να συνδέονται απευθείας με τον υποδοχέα από την εξωκυττάρια περιοχή ή μέσω εισαγωγής στις λιπιδικές διπλοστιβάδες και κατόπιν διάχυσης προς το κέντρο πρόσδεσης του υποδοχέα. Η χοληστερόλη εμφανίζεται να αλληλεπιδρά με τον υποδοχέα αλλοστερικά διευκολύνοντας πιθανά την είσοδο των ΑΤ1 ανταγωνιστών. Από την άλλη καθυστερεί τη διάχυσή τους στις λιπιδικές διπλοστιβάδες. Ο διπλός αυτός ρόλος της χοληστερόλης που επισημάνθηκε από την ερευνητική μας ομάδα, στα πλαίσια της διδακτορικής διατριβής της κ. Σοφίας Κυριακίδη, σε συνεργασία με τις ερευνητικές ομάδες του Αναπλ. Καθηγητή Α. Τζάκου και της Ερευνήτριας Β’ Ζ. Κούρνια ανοίγει νέους ορίζοντες στην κατανόηση του μηχανισμού δράσης των σαρτανών σε μοριακό επίπεδο και τον ορθολογικό σχεδιασμό καινοτόμων βελτιωμένων φαρμακοδομών.
Η εργασία αυτή δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Computational and Structural Biotechnology Journal με δείκτη απήχησης 6.018.
Kiriakidi S, Chatzigiannis C, Papaemmanouil C, Tzakos AG, Cournia Z, Mavromoustakos T. Interplay of cholesterol, membrane bilayers and the AT1R: A cholesterol consensus motif on AT1R is revealed. Comput Struct Biotechnol J. 2020 Dec 3;19:110-120. doi: 10.1016/j.csbj.2020.11.042.
13/09/2020
1. Ενίσχυση της θεραπείας του πολύμορφου γλοιοβλαστώματος μέσω ορθολογικού σχεδιασμού της σύνθεσης υβριδίου κερκετίνης-λοσαρτάνης.
Πρόσφατα δημοσιεύτηκε άρθρο στο περιοδικό Free Radical Biology and Medicine 160(2), 391-402 (δείκτης απήχησης το 2019 6,17 και πέντε τελευταίων ετών 6,46), το οποίο φέρει τίτλο «Ενίσχυση της θεραπείας του πολύμορφου γλοιοβλαστώματος μέσω ενός υβριδίου κερκετίνης-λοσαρτάνης. Στο άρθρο αυτό συνεργάστηκαν η ομάδα του Εργαστηρίου Οργανικής Χημείας με την καθοδήγηση του Θ. Μαυρομούστακου όπου εκτελέστηκαν πειράματα ορθολογικού σχεδιασμού των δραστικών μορίων και Μοριακής Πρόσδεσης, η ομάδα του Αναπληρωτή Καθηγητή Α. Τζάκου, με την καθοδήγηση του οποίου συντέθηκε το υβρίδιο, και ομάδες για τη διεξαγωγή των βιολογικών δοκιμών από τα Τμήματα Ιατρικής, Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας και Βιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, το John Fulcher Neuro-Oncology Laboratory, Imperial College London, Hammersmith Hospital, London, UK και Monash Biomedicine Discovery Institute and Department of Biochemistry and Molecular Biology, Monash University, Clayton, VIC, 3800, Australia.
Παρατίθεται σύντομη περίληψη της ερευνητικής εργασίας: Το πολύμορφο γλοιοβλάστωμα (GBM) είναι ο πιο κοινός και επιθετικός πρωτογενής κακοήθης όγκος του εγκεφάλου. H χειρουργική εκτομή που ακολουθείται από ακτινοθεραπεία και ταυτόχρονη χημειοθεραπεία με τεμοζολομίδη παραμένει η θεραπεία πρώτης γραμμής, παρατείνοντας την επιβίωση των ασθενών κατά μέσο όρο μόλις 2,5 μήνες. Υπάρχει επομένως επείγουσα ανάγκη για νέες θεραπευτικές στρατηγικές για τη βελτίωση των κλινικών αποτελεσμάτων. Οι δραστικές μορφές οξυγόνου (Reactive Oxygen Species-ROS) είναι σημαντικές στην ανάπτυξη του GBM. Στην παρούσα εργασία, περιγράφεται ο ορθολογικός σχεδιασμός και η σύνθεση ενός σταθερού υβριδίου κατά του GBM που διατηρεί τις ιδιότητες των μητρικών ενώσεων. Χρησιμοποιήσαμε τον επιλεκτικό ανταγωνιστή AT1R λοσαρτάνη, που οδηγεί στην αναστολή των επιπέδων ROS, και το φλαβονοειδές κερκετίνη ως συστατικά του υβριδικού μορίου. Αποδείξαμε ότι το υβρίδιο διατηρεί την ικανότητα δέσμευσης της λοσαρτάνης στο AT1R μέσω πειραμάτων ανταγωνισμού και ταυτόχρονα εμφανίζει αναστολή ROS και αντιοξειδωτική ικανότητα παρόμοια με τη φυσική κερκετίνη. Επιπλέον, αποδείξαμε ότι το υβρίδιο είναι ικανό να οδηγήσει σε διακοπή του κυτταρικού κύκλου κυττάρων GBM και στην πρόκληση κυτταροτοξικών επιδράσεων για τα κύτταρα αυτά. Τέλος, το υβρίδιο μειώνει σημαντικά και επιλεκτικά τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων και την αγγειογένεση σε πρωτογενείς καλλιέργειες GBM σε σχέση με τα απομονωμένα πρόδρομα συστατικά ή τα απλά μίγματα, τονίζοντας περαιτέρω την πιθανή χρησιμότητα της τρέχουσας προσέγγισης υβριδοποίησης κατά του GBM.
2. Ανακάλυψη χημικών ενώσεων με διπλή δράση αναστολής των TNF και RANKL, δύο πρωτεϊνών που είναι κύριοι στόχοι για τη θεραπεία χρόνιων φλεγμονωδών ασθενειών.
Διάκριση της δημοσιευμένης εργασίας: G. Melagraki, E. Ntougkos, V. Rinotas, C. Papaneophytou, G. Leonis, T. Mavromoustakos, G. Kantopidis, E. Douni, A. Afantitis, G. Kol. Cheminformatics-aided discovery of small-molecule protein-protein interaction (PPI) dual inhibitors of Tumor Necrosis Factor (TNF) and receptor activator of NF-κ B ligand (RANKL). PLOS Computational Biology 13(4),e1005372 (2017). (I.F 2020 4.380). Το άρθρο αυτό συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων 10% δημοσιευμένων στο διεθνούς κύρους περιοδικό PLOS Computational Biology που δημοσιεύθηκε το 2017.
01/12/2019
Η Σοφία Δρακοπούλου, δευτεροετής διδακτορική φοιτήτρια, στην ερευνητική ομάδα του Καθ. Νικόλαου Θωμαΐδη του Εργ. Αναλυτικής Χημείας, κέρδισε το βραβείο καλύτερου poster για την εργασία της σχετικά με την αυθεντικότητα του ελαιολάδου, στο 9ο Συνέδριο Recent Advances in Food Analysis (RAFA 2019), που διεξήχθη μεταξύ 5-8 Νοέμβρη στην Πράγα, Τσεχία. Η ερευνητική εργασία με τίτλο “Potential of Ion Mobility combined with LC-HRMS in Food Authenticity Studies: Identification and Characterization of Secoiridoids Isomers found in Greek Extra Virgin Olive Oil” (Sofia K. Drakopoulou, Dimitrios E. Damalas, Carsten Baessmann, Nikolaos S. Thomaidis), συγκαταλέχθηκε στα καλύτερα 7 posters που βραβεύτηκαν από τα 500 posters που συμμετείχαν συνολικά.
Η ερευνητική της εργασία εστιάζει στην ταυτοποίηση και το διαχωρισμό των ισομερών ενώσεων που απαντώνται στο ελαιόλαδο, και θεωρούνται υψίστης σημασίας για το σχετικό ισχυρισμό υγείας. Για το διαχωρισμό των ισομερών, εφαρμόστηκε η προηγμένη τεχνολογία του Trapped Ion Mobility συζευγμένη σε αναλυτη μάζας Q-TOF, αναπτυγμένη από τη Bruker, ενώ περιγράφηκε επίσης πρωτότυπη αναλυτική μεθοδολογία για τη δομική ταυτοποίηση των ενώσεων του ελαιολάδου.
Η εργασία της, που παρουσιάστηκε στο εν λόγω συνέδριο, αποτελεί μέρος της διδακτορικής της διατριβής, η οποία περιλαμβάνει την ανάπτυξη προηγμένων μεθόδων Φασματομετρίας Μάζας Υψηλής Διακριτικής Ικανότητας για τον ενδελεχή χαρακτηρισμό του ελαιολάδου και την ταυτοποίηση νέων βιοδραστικών μορίων στα τρόφιμα εθνικής προτεραιότητας και στην τεκμηρίωση της αυθεντικότητας τους.
Η Σοφία Δρακοπούλου παραλαμβάνει το βραβείο κατά την τελετή λήξης του Συνεδρίου RAFA 2019
04/11/2019
Το «Ραντάρ Καινοτομίας» (Innovation Radar) είναι μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που εντοπίζει καινοτομίες υψηλού δυναμικού σε έρευνα που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 2019, για το Βραβείο του «Ραντάρ Καινοτομίας» διαγωνίστηκαν 36 από τα πλέον καινοτόμα έργα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε τέσσερις κατηγορίες.
Το έργο LUΜIBLAST: A paradigm shift in cancer therapy – using mitochondria-powered chemiluminescence to non-invasively treat inaccessible tumours, κέρδισε το πρώτο βραβείο στην κατηγορία «Καινοτόμος Επιστήμη 2019».
Το έργο LUMIBLAST στοχεύει στην ανάπτυξη μιας πρωτοποριακής θεραπείας που θα αντιμετωπίζει, με μη επεμβατικό τρόπο, δύσκολα προσεγγίσιμους καρκινικούς όγκους, όπως το πολύμορφο γλοιοβλάστωμα (glioblastoma multiforme / κακοήθης όγκος εγκεφάλου). Η συγκεκριμένη θεραπεία, θα χρησιμοποιεί την ίδια την ενέργεια που παράγεται από τα μιτοχόνδρια των καρκινικών κυττάρων για την αυτοτροφοδοτούμενη καταστροφή τους. Στόχος της ερευνητικής ομάδας του ΕΚΠΑ που συμμετέχει στο LUΜIBLAST είναι ο σχεδιασμός και η σύνθεση των καινοτόμων μορίων που θα επιτυγχάνουν την θεραπεία αυτή.
Εκτός από την ερευνητική ομάδα του Τμήματος Χημείας του ΕΚΠΑ, με Επιστημονικό Υπεύθυνο τον Επίκουρο Καθηγητή Γεώργιο Χ. Βουγιουκαλάκη, στο ερευνητικό πρόγραμμα LUMIBLAST συμμετέχουν ερευνητικές ομάδες από το Oslo University Hospital (Επιστημονικός Υπεύθυνος: Prof. K. Berg), το Universitat Politècnica de València (Επιστημονικός Υπεύθυνος: Prof. M. Miranda), το University of Oslo – School of Pharmacy (Επιστημονικός Υπεύθυνος: Prof. H. H. Tønnesen), καθώς και η εταιρία Knight Scientific Limited από το Ηνωμένο Βασίλειο (Επιστημονικός Υπεύθυνος: Dr. J. Knight). Η καινοτομία LUΜIBLAST έχει ήδη υποβληθεί προς κατοχύρωση, ως διεθνές δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στο οποίο συν-εφευρέτες είναι ερευνητές από το ΕΚΠΑ, το Oslo University Hospital και το Universitat Politècnica de València.
Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του έργου LUΜIBLAST http://www.lumiblast.eu/ και στην ιστοσελίδα της ερευνητικής ομάδας του Επίκουρου Καθηγητή Γεωργίου Χ. Βουγιουκαλάκη http://users.uoa.gr/~vougiouk
28/10/2019
Η Μαρία Δρόσου, δευτεροετής υποψήφια διδάκτωρ στην ερευνητική ομάδα της Καθ. Χριστιάνας Μητσοπούλου, βραβεύτηκε με το Physical Chemistry Chemical Physics Poster Prize στο θερινό Σχολείο: ‘Electronic Structure and Spectroscopy of Transition Metal Complexes’, που έγινε από 29 Σεπτεμβρίου – 4 Οκτωβρίου 2019 στο Gelsenkirchen, Γερμανία και το οποίο παρακολούθησαν 80 νέοι ερευνητές. Το θερινό σχολείο διοργανώθηκε από κοινού από τους Καθ. Frank Neese και τους Δρ. Serena DeBeer και D. Pantazis που εργάζονται στα Ινστιστούτα Mülheim Max-Planck (MPI für Chemische Energiekonversion and MPI für Kohlenforschung). (https://summerschool.cec.mpg.de/index.php?id=1202). Επίσης υποστηρίχθηκε από την Επιτροπή Έκδοσης του περιοδικού Physical Chemistry Chemical Physics (PCCP) της Royal Society of Chemistry.
Το θερινό σχολείο επικεντρώθηκε κυρίως στον τρόπο με τον οποίο ο συνδυασμός φασματοσκοπικών τεχνικών με την κβαντική χημεία και τον υπολογισμό υψηλού επιπέδου χρησιμοποιείται στη χημεία μεταβατικών μετάλλων. Αυτός ο συνδυασμός αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο των σύγχρονων μοριακών επιστημών, διότι οδηγεί σε πρωτοποριακές έρευνες σε τομείς που εκτείνονται από την Ανόργανη Χημεία έως τη Βιοχημεία και από την Κατάλυση έως την Ενέργεια.
Η εργασία της -που βραβεύτηκε- είχε τίτλο: ‘DFT Studies on the Mechanism of Hydrogen Evolution Catalyzed by Nickel Thiolates’ (M. Drosou, A. Zarkadoulas, F. Kamatsos, C. A. Mitsopoulou), και είναι μέρος της έρευνας της για τη Διδακτορική της Διατριβή, η οποία περιλαμβάνει DFT and ab initio υπολογισμούς για την επίλυση του μηχανισμού αντιδράσεων παραγωγής υδρογόνου (HER) χρησιμοποιώντας καταλύτες με μη-ευγενή και άφθονα μεταλλικά σύμπλοκα στην Φωτοκατάλυση (ορατή περιοχή του ηλιακού φάσματος, μετατροπή ηλιακής ενέργειας σε χημική) και την Ηλεκτροκατάλυση (μετατροπή ηλεκτρικής ενέργειας σε χημική).
23/10/2019
Το 6th Panhellenic Symposium with International Participation έλαβε χώρα στην Αθήνα στις 18-20 Οκτωβρίου 2019. Στο συνέδριο συμμετείχαν ερευνητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό οι οποίοι παρουσίασαν τα τρέχοντα αποτελέσματά τους στα πλαίσια της Πράσινης Χημείας και της Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Η ερευνητική ομάδα του Αναπληρωτή Καθηγητή Ιωάννη Παπαευσταθίου συμμετείχε στο συμπόσιο με δύο αναρτημένες εργασίες (posters P20 και P21). Η αναρτημένη εργασία με τίτλο “An oxalamide Ba-MOF for the effective sorption and detection of Cr(VI) in aqueous media” που εκπονήθηκε στο Εργαστήριο Ανόργανης Χημείας του Τμήματος Χημείας του ΕΚΠΑ, την οποία παρουσίασε ο μεταπτυχιακός φοιτητής του Τμήματός μας, κ. Φίλιππος Κολιοπάνος, ο οποίος παρακολουθεί το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών “Ανόργανη Χημεία και Εφαρμογές της στη Βιομηχανία” τιμήθηκε με ένα από τα τρία βραβεία καλύτερης αναρτημένης εργασίας. Η εν λόγω εργασία παρουσίασε αδημοσίευτα αποτελέσματα της ερευνητικής ομάδας του κ. Παπαευσταθίου. Πιο συγκεκριμένα, στη βραβευθείσα εργασία παρουσιάσθηκε μία νέα Μεταλλο-Οργανική Κατασκευή (Metal-Organic Framework, MOF) η οποία βασίζεται σε ιόντα Ba2+ και οξαλαμιδικούς δι-ισοφθαλικούς υποκαταστάτες και παρουσιάζει μόνιμο πορώδες, είναι αδιάλυτη στο νερό διατηρώντας παράλληλα την κρυσταλλική της δομή και το πορώδες της και είναι ικανή να ροφά και να απομακρύνει σημαντικές ποσότητες χρωμικών ανιόντων (CrO42–) από μολυσμένα ύδατα. Παράλληλα, η εν λόγω φθορίζουσα MOF μπορεί να ανιχνεύσει, μέσω της μεταβολής τόσο της έντασης όσο και του μήκους κύματος του φθορισμού της, την παρουσία πολύ μικρών συγκεντρώσεων των επιβλαβών χρωμικών ανιόντων σε υδατικά διαλύματα.
04/03/2019
Στα πλαίσια της Πανηγυρικής Συνεδρίας της, στις 21 Δεκεμβρίου 2018, η Ακαδημία Αθηνών απένειμε το Bραβείο Χίλδεγαρδ-Ζέρβα στην ομάδα του Επίκουρου Καθηγητή Οργανικής Χημείας του Τμήματος Χημείας, Χριστόφορου Κόκοτου και συγκεκριμένα στην Έρρικα Βουτυρίτσα (υποψήφια διδάκτορα), Δρ. Αλέξη Θεοδώρου (υποψήφιο διδάκτορα κατά την διάρκεια της έρευνας) και Δρ. Μαρούλα Κόκοτου, (μεταδιδακτορική ερευνήτρια) για την εργασία τους με τίτλο «Organocatalytic oxidation of substituted anilines to azoxybenzenes and nitro compounds: mechanistic studies excluding the involvement of a dioxirane intermediate», Green Chem., 2017,19, 1291-1298.
Η εργασία αφορά την ανάπτυξη ενός Πράσινου, φιλικού προς το περιβάλλον, Οργανοκαταλυτικού και εκλεκτικού πρωτοκόλλου οξείδωσης ανιλινών σε αζόξυ ενώσεις και νιτροβενζόλια, και πραγματοποιήθηκε εξ ολοκλήρου στο Εργαστήριο Οργανικής Χημείας του Τμήματος Χημείας του ΕΚΠΑ. Η αντίδραση αυτή, καθώς και τα προϊόντα που μπορεί να παραχθούν, είναι μεγάλης σημασίας για τη Χημική Βιομηχανία και ειδικότερα για τη Φαρμακευτική Βιομηχανία. Σημαντικό επίτευγμα της εργασίας αποτελεί και η μελέτη του μηχανισμού της αντίδρασης με χρήση Φασματομετρίας Μάζας Υψηλής Διακριτικής Ικανότητας (HRMS), με την οποία πιστοποιήθηκε η διαφορά στο μηχανισμό της αντίδρασης και αποδείχθηκε η ύπαρξh ενός νέου μηχανισμού, διαφορετικού από τον κοινά αποδεκτό στη βιβλιογραφία. Η μεγάλη σημασία της συγκεκριμένης εργασίας είχε ήδη αναγνωρισθεί από την Royal Chemical Society και το περιοδικό Green Chemistry, που επέλεξε το άρθρο ως Green Chemistry Hot Article 2017, για τη συμβολή του στην Οργανική Συνθετική Χημεία.
28/09/2018
To Τμήμα Χημείας συγχαίρει και εύχεται καλή επιτυχία στις σπουδές τους, στους κάτωθι υποψηφίους διδάκτορες που πέτυχαν να πάρουν σε ανταγωνιστικές προκηρύξεις υποτροφίες για εκπόνηση Διδακτορικής Διατριβής
ΙΔΡΥΜΑ ΩΝΑΣΗ
ΙΚΥ
28/09/2018
Το Ίδρυμα Ωνάση, επί σειρά ετών, διοργανώνει συνέδρια με επιστημονικές διαλέξεις σχετικά με τη Βιολογία και τη Χημεία. Φέτος, το επιστημονικό συνέδριο «The Onassis Foundation Science Lecture Series 2018: Eukaryotic Transcription and its Regulation» διοργανώθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης (ITE, 16-20 Ιουλίου 2018) και παρακολουθήθηκε από μια σειρά φοιτητών Βιολογίας, Ιατρικής και Χημείας από όλo τo κόσμο. Το Ίδρυμα επιχορηγεί με υποτροφίες για μετακίνηση, διαμονή και συμμετοχή στο συνέδριο σε Έλληνες και ξένους φοιτητές (μεταπτυχιακούς και τελοιόφοιτους) που επιλέγονται με βάση τις ακαδημαϊκές τους επιδόσεις.
Το Τμήμα Χημείας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών είχε τη χαρά να εκπροσωπηθεί από τρεις φοιτητές, μέλη του τομέα της Οργανικής Χημείας. Έτσι, οι: Βουτυρίτσα Έρρικα (Χ. Κόκοτος), Παντελιά Άννα (Γ. Βουγιουκαλάκης) και Τριανταφυλλίδη Ιερασία (Χ. Κόκοτος), υποψήφιοι διδάκτορες, έλαβαν υποτροφία για παρακολούθηση του παραπάνω συνεδρίου. Στο συνέδριο παρουσίασαν και δίδαξαν σημαντικότατοι επιστήμονες όπως οι: Roger Kornberg [Stanford University, USA, Nobel Prize (2006) στη Χημεία], Victor Corces (Emory University, Atlanta Georgia, USA), Robert Roeder [The Rockefeller University, New York, USA, Lasker Award (2003) in Basic Medical Research] και πολλοί ακόμα σημαντικοί επιστήμονες.
28/09/2018
Με ιδιαίτερη χαρά και ικανοποίηση το Τμήμα Χημείας ανακοινώνει την έναρξη των ερευνητικών έργων ΕΛΙΔΕΚ για την ενίσχυση Μεταδιδακτόρων Ερευνητών/τριών. Οι ερευνητικές προτάσεις που υπέβαλαν οι μεταδιδακτορικοί ερευνητές Δρ. Αθηνά Μάρκου και Δρ. Μιχάλης Τσάκος στο πλαίσιο της «1ης Προκήρυξης ερευνητικών έργων ΕΛΙΔΕΚ για την ενίσχυση Μεταδιδακτόρων Ερευνητών/τριών» εγκρίθηκαν προς χρηματοδότηση ύστερα από μία εξαιρετικά ανταγωνιστική διαδικασία. Στόχος της επιχορήγησης είναι η υποστήριξη της υλοποίησης επιλεγμένων ερευνητικών έργων υψηλής επιστημονικής ποιότητας και πρωτοτυπίας στα οποία οι μεταδιδακτορικοί ερευνητές/τριες θα αναλάβουν και την επίβλεψη του έργου ως Επιστημονικοί Υπεύθυνοι. Πιο συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της προκήρυξης χρηματοδοτήθηκαν 192 από τις 1.671 προτάσεις (ποσοστό επιτυχίας 11.5%), ενώ από τα 17 εγκεκριμένα ερευνητικά έργα με Φορέα Υποδοχής το ΕΚΠΑ, τα δύο θα υλοποιηθούν στο Τμήμα Χημείας.
Η Δρ. Αθηνά Μάρκου, η οποία δραστηριοποιείται στον Τομέα της Κλινικής Χημείας στο Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας, χρηματοδοτήθηκε για την υλοποίηση του έργου με τίτλο «Υγρή βιοψία ως εργαλείο για την έγκαιρη ανίχνευση της κλινικής υποτροπής ασθενών πρώιμου σταδίου με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα και για την αξιολόγηση της γενετικής ετερογένειας του όγκου» με το ποσό των 180.000 € για τρία χρόνια. Αντίστοιχα, ο Δρ. Μιχάλης Τσάκος ο οποίος προηγουμένως εργαζόταν στο Department of Chemistry, Yale University, USA και θα συνεχίσει στο Εργαστήριο Οργανικής Χημείας, χρηματοδοτήθηκε για την υλοποίηση του έργου με τίτλο «Συνθετικές και βιολογικές μελέτες του αντιβακτηριδιακού και αντικαρκινικού φυσικού προϊόντος Ολεαμυκίνη Α και δομικών αναλόγων» με το ποσό των 200.000 € για τρία χρόνια.
Η επιτυχία αυτών των δύο νέων επιστημόνων αποδεικνύει το υψηλό επίπεδο έρευνας που διεξάγεται στα Εργαστήρια του Τμήματος Χημείας. Σε περιστάσεις εξαιρετικά δύσκολες από οικονομικής άποψης, το Τμήμα Χημείας συνεχίζει να διεξάγει έρευνα υψηλής ποιότητας και να διατηρεί και να επεκτείνει τις εστίες αριστείας του.
Τους ευχόμαστε θερμά συγχαρητήρια και καλή επιτυχία στο ερευνητικό τους έργο.
28/06/2018
Εργαστήριο Χημείας Τροφίμων, Τμήμα Χημείας, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου, 15784 Αθήνα
Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 26 Ιουνίου, στην Αθήνα, ο Εθνικός Διαγωνισμός Οικολογικών – Καινοτόμων Προϊόντων Διατροφής ECOTROPHELIA 2018. Νικητές του Διαγωνισμού, που διοργανώνει τα τελευταία 8 χρόνια ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων, αναδείχτηκαν και πάλι η δημιουργική νέα γενιά και η καινοτομία! Οι συμμετέχουσες ομάδες εντυπωσίασαν την Εθνική Επιτροπή με τα ξεχωριστά προϊόντα που παρουσίασαν, τα οποία χαρακτηρίζονταν από ποιότητα, ιδιαίτερα διατροφικά χαρακτηριστικά και σεβασμό προς το περιβάλλον. Σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο στην Αίγλη Ζαππείου, 8 ομάδες φοιτητών από 9 Πανεπιστήμια της χώρας συναγωνίστηκαν με πάθος, παρουσιάζοντας τα προϊόντα που ανέπτυξαν και κέρδισαν τις εντυπώσεις για την πρωτοτυπία και τον καινοτόμο χαρακτήρα τους, τόσο με τη γεύση όσο και με τις συσκευασίες τους. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους διάφοροι εκπρόσωποι της ακαδημαϊκής κοινότητας και του επιχειρηματικού κόσμου, αλλά και πλήθος φοιτητών.
Το 3ο βραβείο απέσπασε το εργαστήριο Χημείας Τροφίμων του ΕΚΠΑ / ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ για το προϊόν “Herbaqua”, νερό προστιθέμενης αξίας με την προσθήκη υδατικών εκχυλισμάτων βοτάνων.
Η νικήτρια ομάδα φοιτητών του ΕΚΠΑ / ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ αποτελείται (με αλφαβητική σειρά) από τους:
Η ομάδα του Τμήματος Χημείας παρουσίασε το καινοτόμο προϊόν με την ονομασία “Herbaqua”.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΪΟΝ
Το προϊόν «Ηerbaqua» είναι ένα νερό προστιθέμενης αξίας με εκχυλίσματα καλλιεργίσιμων αρωματικών φυτών απο Έλληνες παραγωγούς. Η καινοτομία του στηρίζεται σε επιλεγμένους συνδυασμούς βοτάνων όπου παρέχουν ευεργετική δράση στον καταναλωτή. Η πλούσια αντιοξειδωτική δράση και η υψηλή βιοδιαθεσιμότητα των χαμομήλι, ρίγανη, μελλισόχορτο και δίκταμο, φλισκούνι, μαντζουράνα είναι αποδεδειγμένα μέσα από πληθώρα επιστημονικών μελετών. Το Ηerbaqua διατίθεται σε συσκευασία των 330ml φιλική προς το περιβάλλον, προσφέροντας μια νέα δροσιστική εμπειρία αλλά και ωφέλιμη στην υγεία του καταναλωτή. Το προίόν ενισχύει την πρωτογενή παραγωγή και συγκεκριμένα τους Έλληνες καλλιεργητές αρωματικών φυτών.
ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΣΕΒΤ: http://www.sevt.gr/gr/news-details/HMuFvw/ecotrophelia-2018
17/05/2018
Το 109ο American Association of Cancer Research (AACR) Annual Meeting (http://www.aacr.org/MEETINGS/PAGES/MEETINGDETAIL.ASPX?EVENTITEMID=136#.Wt3ax7i0tq) έλαβε χώρα στο Σικάγο, στις 14-18 Απριλίου 2018. Στο συνέδριο συμμετείχαν 22.000 ερευνητές και επιστήμονες από περισσότερες από 100 χώρες και παρουσιάστηκαν τα τελευταία δεδομένα στη βασική και τη μεταφραστική έρευνα, καθώς και αποτελέσματα κλινικών και επιδημιολογικών μελετών. Το πεδίο της Υγρής Βιοψίας προσέλκυσε ιδιαίτερα το ενδιαφέρον στο φετινό συνέδριο, με πληθώρα ομιλιών, προφορικών παρουσιάσεων και 6 session αναρτημένων ανακοινώσεων, με αναφορά στα κυκλοφορούντα καρκινικά κύτταρα (circulating tumor cells, CTCs), στο κυκλοφορούν καρκινικό DNA (circulating tumor DNA, ctDNA), στα κυκλοφορούντα micro RNAs (circulating cell-free miRNAs) και στα εξωσώματα. Εξαιρετική σημασία έχει το γεγονός ότι η πρώτη ομιλία στο Opening Plenary Session του συνεδρίου δόθηκε από τον Prof. Klaus Pantel, University Medical Centre Hamburg-Eppendorf, Γερμανία, με θέμα «Liquid biopsy: Novel technologies and clinical applications».
Η ερευνητική ομάδα «Ανάλυσης Κυκλοφορούντων Καρκινικών Κυττάρων» (ACTC Lab, en.actc-lab.chem.uoa.gr) της Καθ. Ε. Λιανίδου στο Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας, στο Τμήμα Χημείας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, είχε ενεργό συμμετοχή στο φετινό συνέδριο AACR. Συγκεκριμένα, η Καθ. Ε. Λιανίδου ανέλαβε έπειτα από πρόσκληση το meet-the-expert session με θέμα «CTC characterization and applications», το οποίο παρακολούθησε πλήθος συμμετεχόντων. Επιπρόσθετα, η ερευνητική ομάδα του ΕΚΠΑ παρουσίασε 4 αναρτημένες ανακοινώσεις που όλες εμπίπτουν στο πεδίο της Υγρής Βιοψίας. Οι αναρτημένες ανακοινώσεις παρουσιάστηκαν σε δύο διαφορετικά poster session για την Υγρή Βιοψία: (http://www.abstractsonline.com/pp8/#!/4562/sessions/lianidou/1). Οι υποψήφιες διδάκτορες Σοφία Μαστοράκη και Λυδία Γιαννοπούλου τιμήθηκαν με το AACR-Takeda Oncology Scholar-in-Training Award για τις μελέτες μεθυλίωσης του γονιδίου ESR1 στα CTCs, στο πλάσμα (ctDNA) και στον αντίστοιχο πρωτοπαθή όγκο ασθενών με καρκίνο μαστού και ωοθηκών.
14/05/2018
Η ερευνητική εργασία των Έρρικα Βουτυρίτσα, Αλέξη Θεοδώρου, Μαρούλας Κόκοτου και Χριστόφορου Κόκοτου με τίτλο: «Organocatalytic oxidation of substituted anilines to azoxybenzenes and nitro compounds: mechanistic studies excluding the involvement of a dioxirane intermediate» που εκπονήθηκε στο Εργαστήριο Οργανικής Χημείας του Τμήματος Χημείας του ΕΚΠΑ και δημοσιεύθηκε στο Green Chemistry, 2017, 19, 1291 (Impact factor 9.13) επιλέχθηκε ως Green Chemistry Hot Article για το 2017 με ελεύθερη πρόσβαση έως το τέλος του Φεβρουαρίου 2018.
Το 2013, η ομάδα του Επίκουρου Καθηγητή Χριστόφορου Κόκοτου εισήγαγε στη βιβλιογραφία ένα καινοτόμο και φιλικό προς το περιβάλλον Oργανοκαταλυτικό πρωτόκολλο οξείδωσης που χρησιμοποιεί τη 2,2,2-τριφθοροακετοφαινόνη ως ενεργοποιητή του Η2Ο2 καταλύοντας την οξείδωση σιλανίων σε σιλανόλες. Η μεθοδολογία επεκτάθηκε και χρησιμοποιήθηκε και σε άλλους χρήσιμους οργανικούς μετασχηματισμούς, όπως οξείδωση τριτοταγών αμινών σε Ν-οξείδια, σουλφιδίων σε σουλφοξείδια και σουλφόνες, καθώς και αλκενιών σε εποξείδια. Η τελευταία εργασία αναδείχθηκε από την American Chemical Society ως Editor’s Choice και βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών το 2016 με το βραβείο Χίλδεγαρδ Ζέρβα για τη συμβολή της στην Οργανική Χημεία. Η αρχική μελέτη του μηχανισμού της οξείδωσης επέτρεψε την πραγματοποίηση οργανικών αντιδράσεων «εντός μίας φιάλης» για τη σύνθεση πλειάδας οργανικών ενώσεων, όπως, α-υδρόξυ κετόνες, ισοξαζόλια, τετραϋδροφουράνια, πυρρολιδίνες, ινδολίνες, διϋδροβενζοφουράνια και πολυ-αλκοόλες.
Ο μέχρι σήμερα αποδεκτός μηχανισμός οξείδωσης με τη χρήση ενεργοποιημένων κετονών περιλάμβανε τον σχηματισμό ενός ενδιάμεσου διοξιρανίου. Σε όλες όμως τις μελέτες με το νέο οξειδωτικό πρωτόκολλο προέκυπταν δεδομένα που δεν συμφωνούσαν με τον συγκεκριμένο αποδεκτό μηχανισμό δράσης. Η οξείδωση υποκατεστημένων ανιλινών μέσω διοξιρανίων οδηγεί σε νιτροενώσεις (σύμφωνα με τη βιβλιογραφία), ενώ η χρήση του νέου οργανοκαταλυτικού οξειδωτικού πρωτοκόλλου οδηγεί σε αζωξυ-ενώσεις. Στα αξιοσημείωτα της εργασίας, καταγράφεται μια ενδελεχής μελέτη του μηχανισμού της αντίδρασης με φασματομετρία μάζας υψηλής διακριτικής ικανότητας (HRMS) που με τη χρήση σειράς δευτεριωμένων προτύπων-αντιδραστηρίων οδήγησε στη διευκρίνηση ενδιαμέσων μορίων-κλειδιών του μηχανισμού της αντίδρασης και ανέδειξε τους λόγους που διαφοροποιείται από τον μέχρι σήμερα προτεινόμενο μηχανισμό.
Τα προϊόντα οξείδωσης των ανιλινών έχουν μεγάλη σημασία για τη Χημική Βιομηχανία. Οι νιτροενώσεις χρησιμοποιούνται ως πρώτες ύλες για τη σύνθεση εκρηκτικών, αρωμάτων, φαρμάκων και πλαστικών, ενώ οι αζωξυ-ενώσεις αποτελούν κύρια συστατικά πολυμερών, βαφών και υγρών κρυστάλλων. Οι παραδοσιακές μέθοδοι σύνθεσης τους από την ανιλίνη είτε είναι υψηλού κόστους, είτε κάνουν χρήση αρκετά δραστικών συνθηκών που τις καθιστούν απαγορευτικές για ευαίσθητες λειτουργικές ομάδες, είτε παράγουν πολλά απόβλητα. Με τη μεθοδολογία που αναπτύχθηκε από το Εργαστήριο μας, τόσο νιτροενώσεις, όσο και αζωξυ-ενώσεις μπορούν να συντεθούν από υποκατεστημένες ανιλίνες εκλεκτικά και πολύ γρήγορα, με αρκετά χαμηλό κόστος και με μόνο παραπροϊόν το νερό.
Link άρθρου: http://pubs.rsc.org/en/content/articlelanding/2017/gc/c6gc03174a#!divAbstract
14/05/2018
Την ανάπτυξη μιας καινοτόμου κατηγορίας αναστολέων του ενζύμου αυτοταξίνη που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση της ιδιοπαθούς πνευμονικής ίνωσης (IPF) ανακοίνωσε η ομάδα του Καθηγητού Γιώργου Κόκοτου (Εργαστήριο Οργανικής Χημείας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών). Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των ερευνών που μόλις δημοσιεύθηκαν στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Journal of Medicinal Chemistry (2018, 61 (8), 3697–3711), ένας τέτοιος αναστολέας έδωσε πολύ υποσχόμενα αποτελέσματα σε μοντέλο πνευμονικής ίνωσης πειραματοζώων, αντιμετωπίζοντας τη φλεγμονή και επαναφέροντας διάφορους δείκτες, όπως για παράδειγμα τη συγκέντρωση του κολλαγόνου στον πνεύμονα, σε φυσιολογικά επίπεδα. Η ιδιοπαθής πνευμονική ίνωση, με μέση επιβίωση από την διάγνωση 2-5 χρόνια, αποτελεί μια σημαντική πρόκληση για την ανάπτυξη καινοτόμων φαρμάκων, καθόσον για τη νόσο αυτή δεν έχει βρεθεί μέχρι σήμερα αποτελεσματική φαρμακευτική αντιμετώπιση. Τα σημαντικά ευρήματα της ομάδας του Εργαστηρίου Οργανικής Χημείας στηρίζονται στον σχεδιασμό και στη σύνθεση καινοτόμων μικρών οργανικών μορίων που στοχεύουν στην αναστολή ενός ενζύμου που εμπλέκεται στην παραγωγή ενός βιοδραστικού λιπιδίου.
Τα ένζυμα που σχετίζονται με τον μεταβολισμό των λιπιδίων και οι υποδοχείς που αλληλεπιδρούν με τα βιοδραστικά λιπίδια αποτελούν έναν επιστημονικό τομέα που έχει ελάχιστα διερευνηθεί μέχρι σήμερα για την ανακάλυψη καινοτόμων φαρμάκων, με αποτέλεσμα τα λιπίδια να αποτελούν εξαιρετικά ελκυστικούς στόχους για τον σχεδιασμό και τη σύνθεση καινοτόμων μικρών μορίων που εμφανίζουν νέους μηχανισμούς φαρμακολογικής δράσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα ερευνητικά αποτελέσματα που προαναφέρθηκαν έχουν κατοχυρωθεί με διεθνές δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που κατέχει το Πανεπιστήμιο Αθηνών και σε αυτή τη φάση διερευνώνται οι δυνατότητες εμπορικής εκμετάλλευσης της εφεύρεσης. Η αξία της παγκόσμιας αγοράς για την ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, που το 2016 ανήλθε σε 1,6 δισεκατομμύρια δολάρια, εκτιμάται ότι θα προσεγγίσει τα 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2023. Οι καινοτόμοι αναστολείς της αυτοταξίνης ανοίγουν νέους δρόμους για τη ανακάλυψη και την ανάπτυξη φαρμάκων που θα αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά χρόνιες φλεγμονώδεις καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου.
06/02/2017
Η υγρή βιοψία (liquid biopsy) αποτελεί σήμερα την αιχμή του δόρατος στην έρευνα του καρκίνου και αποτελεί μία καινοτόμο προσέγγιση αντιμετώπισης των ασθενών. Παρέχει την δυνατότητα παρακολούθησης της εξέλιξης του όγκου σε πραγματικό χρόνο μέσω μίας απλής μη-επεμβατική αιμοληψίας και ενδείκνυται κυρίως για τις περιπτώσεις εκείνες όπου η κλασική βιοψία καθίσταται δύσκολη έως αδύνατη, αλλά όχι μόνο. Συγκεκριμένα η υγρή βιοψία περιλαμβάνει την ανίχνευση, καταμέτρηση και τον μοριακό χαρακτηρισμό των κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων (circulating tumor cells, CTCs) στο περιφερικό αίμα ασθενών με καρκίνο, αλλά και την ανάλυση στο πλάσμα μεταλλάξεων συγκεκριμένων γονιδίων και γενετικών αλλαγών στο εξωκυττάριο καρκινικό DNA (circulating tumor DNA, ctDNA), ή κυκλοφορούντων microRNAs (circulating miRNAs). Η υγρή βιοψία προσφέρει μια καινοτόμο μη-επεμβατική προσέγγιση, η οποία επιτρέπει τη συνεχή λήψη πληροφοριών σχετικά με την εξέλιξη του όγκου, με σκοπό την πρόγνωση, αλλά και την επιλογή ασθενών για την χορήγηση συγκεκριμένης θεραπείας.
Στον τομέα αυτό η Ερευνητική ομάδα Ανάλυσης Κυκλοφορούντων Καρκινικών Κυττάρων (ACTC lab, en.actc-lab.chem.uoa.gr) της Καθ. Ε. Λιανίδου, στο Τμήμα Χημείας του ΕΚΠΑ δραστηριοποιείται ενεργά κατά τα τελευταία 15 χρόνια, και είναι πρωτοπόρα σε διεθνές επίπεδο, όπως αυτό πιστοποιείται από την πληθώρα των ερευνητικών δημοσιεύσεων, ερευνητικών προγραμμάτων, αλλά και της διεξαγωγής τριών διεθνών συνεδρίων, με θέμα την Υγρή Βιοψία. Με βάση πρόσφατα δεδομένα, η ερευνητική ομάδα της Καθ. Ε. Λιανίδου στο ΕΚΠΑ κατατάσσεται ως προς τις δημοσιεύσεις τρίτη διεθνώς στον τομέα της υγρής βιοψίας, σε σύγκριση με μεγάλα διεθνή κέντρα (https://www.linknovate.com/search/?query=liquid+biopsy).
Liquid biopsy consists today one of the most important research topics in the fight against cancer, and represents a novel approach for the selection of patients for individualized treatments. Liquid biopsy provides the potential to follow tumor evolution over time, through simple and non-invasive blood tests, especially in cases where the classic biopsy approach is not feasible. The liquid biopsy approach consists of detection, enumeration and molecular characterization of circulating tumor cells (CTCs) in peripheral blood, or detection of specific alterations in circulating tumor DNA (ctDNA), such as mutations, and methylation, or circulating miRNAs in plasma. This novel approach provides continuous information on tumor evolution and is very important for prognosis and patient selection for individualized treatments.
The Analysis of Circulating Tumor Cells Research team of Prof. Evi Lianidou (ACTC lab, en.actc-lab.chem.uoa.gr/), based in the Department of Chemistry, in the National and Kapodistrian University of Athens (NKUA), is working on this area during the last 15 years and is widely recognized based on publications, research grants and the organization of three International meetings on liquid biopsy up to now. It is our pleasure to announce that based on recent data (https://www.linknovate.com/search/?query=liquid+biopsy), the ACTC research group, led by Prof. Evi Lianidou in the Department of Chemistry in NKUA is recognized as one of the top research groups worldwide in the area of liquid biopsy.